Dierenwelzijn
De gezondheid van de koeien vormt de basis van een verantwoorde melkproductie. Deze bepaalt de kwaliteit en de veiligheid van de melk en daarmee die van de zuivelproducten. Bij DMK hanteren we een holistische aanpak voor het welzijn en de gezondheid van dieren en de bescherming van milieu, klimaat, economie en maatschappij.
Huisvestingssystemen
Wij streven samen met onze melkproducenten naar huisvestingssystemen die bijdragen aan het welzijn van de dieren, want alleen gezonde en tevreden koeien geven voldoende melk van goede kwaliteit. In ons Milkmaster-programma is vastgelegd wat er nodig is voor een verantwoorde melkproductie. Ook hebben we er adviezen in opgenomen over allerlei onderwerpen rond de leefomgeving van de dieren, zoals bewegingsvrijheid, normen voor ruimtes om te liggen, te kalven, voor zieke dieren en rustzones, sociale contacten en bescherming tegen weersomstandigheden.
Ongeveer 96% van de hoeveelheid melk die door DMK wordt verwerkt, is afkomstig van boerderijen waar ligboxenstallen de norm zijn. De dieren kunnen zich dan vrij bewegen en leven daardoor gezonder. Bovendien kan de voeding, die een aanzienlijke impact heeft op de klimaatfootprint van de melkveehouderij, beter worden geregeld met binnenhuis-systemen.
Weidegang heeft positieve effecten op de koeien. Bij de DMK Group vinden we weidegang in combinatie met stalsystemen waarin de dieren meerdere malen per dag gemolken worden ideaal. Hier kunnen ze tijdens de wintermaanden binnen blijven als er in de wei niet of nauwelijks te grazen valt. Op stal kan het veevoer, dat van grote invloed is op de klimaateffecten van de melkproductie, bovendien efficiënter geregeld worden zodat de uitstoot van methaangassen gereduceerd wordt.
Als de bedrijfsomstandigheden het toelaten, adviseert de DMK Group in zijn Milkmaster-programma loopstallen voor melkkoeien en rundvee minimaal 120 per jaar te combineren met weidegang. Niet elk bedrijf beschikt namelijk over voldoende grasland in de directe omgeving, waardoor volledige weidegang in Duitsland niet haalbaar is. Bij een groot deel van de DMK-melkproducenten (momenteel circa 60%) kunnen de dieren tijdelijk naar de wei. De weidegang is dus van groot belang voor DMK-bedrijven, maar varieert sterk per regio. Weidegang is een bonuscriterium in het Milkmaster-systeem.
Binnen onze coöperatie wordt nauwelijks nog melk verwerkt van koeien die op grupstal staan. Minder dan 4% van het melkvolume is afkomstig van koeien die seizoensgebonden op grupstal worden gehouden, d.w.z. dat deze koeien deels ook in het weiland staan. Minder dan 1,3% van onze boeren houdt het hele jaar door koeien op grupstal, zonder weidegang, wat overeenkomt met een melkvolume van ongeveer 0,23%.
Vanaf 01.01.2026 zal DMK geen melk meer verwerken die afkomstig is van koeien die jaarrond op grupstal staan. Wij zijn in gesprek met de leden melkveehouders die naast de grupstal al weidegang toepassen, om na te gaan hoe weidegang hier volledig kan worden ingevoerd.
Duurzaam veevoer
Het gemiddelde dieet van een melkkoe bestaat voor ca. 70% uit ruwvoer (kuilgras of -mais, gras, hooi) en voor het overige uit krachtvoer (granen, korrelmais, koolzaad of sojaschroot). Het ruwvoer wordt geteeld door agrarische bedrijven in de regio. Het krachtvoer is afkomstig van Duitse en buitenlandse bedrijven.
Sinds begin 2016 is de DMK GROUP in bepaalde regio's en locaties overgestapt op gentechvrije veevoeders en biedt gentechvrije (GGO-vrije) producten aan op basis van de Duitse VLOG-norm. Momenteel zijn er 10 locaties van de DMK Group gecertificeerd volgens de VLOG-norm. Deze mogen zij het keurmerk “Ohne Gentechnik” voeren. Al in 2016 werd bij de verse melk overgeschakeld op “GMO-vrij”. In 2017 volgden opnieuw een aantal producten en inmiddels zijn de producten van de DMK Group voor de Duitse detailhandel voor levensmiddelen grotendeels GGO-vrij. De DMK Group is daarmee sinds 2017 marktleider voor GGO-vrije zuivelproducten. Steeds meer melkproducenten voeren hun koeien inmiddels met GGO-vrij voeder. Intussen zijn ruim 3.000 melkproducenten met 3,1 miljard kilogram melk overgestapt op GGO-vrije melkproductie en gecertificeerd conform de VLOG. Aan melkproducenten die op GGO-vrij veevoer zijn overgestapt, keert de DMK Group in totaal 30 miljoen euro per jaar bovenop de melkprijs uit.
DMK verwerft RTRS-certificaten voor het deel van het melkvolume van de coöperatie waarvoor voer is gebruikt dat niet onder de VLOG-norm valt. De RTRS-norm is ontwikkeld door een multi-stakeholderorganisatie, een initiatief van het WWF in het kader van de Round Table of Responsible Soy. Dit certificeringssysteem wordt aanbevolen door het WWF en draait niet alleen om sociale criteria (zoals het uitsluiten van kinderarbeid) maar stelt ook duidelijke minimumeisen aan het gebruik van chemicaliën en de aan de instandhouding van de bodemkwaliteit. Met name de bescherming van de biodiversiteit en de strenge regelgeving rond de ontginning van bossen en natuurgebieden en andere beschermde gebieden staan centraal.
Bijna 84 procent van alle melkproducenten produceert de voedercomponenten grotendeels zelf of betrekt ze uit de regio. Meer dan 14 procent maakt zelfs uitsluitend gebruik van zelf geproduceerde of in de regio geproduceerde voedermiddelen. Het gebruik van duurzame voedermiddelen in de DMK-melkproductie blijft daarmee continu stijgen.
DMK volgt het onderwerp op de voet via discussieplatforms, is actief op het forum “Nachhaltigere Eiweißfuttermittel” (over duurzamere proteïnevoeders) en ondersteunt onderzoeken.
Onze Milkmaster-programma
De Duitse zuivelindustrie staat in hoog aanzien. Maar de sector wordt ook kritisch gevolgd, met name op het gebied van de leefomstandigheden, gezondheid en het voer van de dieren. Daarom hebben we het Milkmaster-programma ontwikkeld. Hierin zijn behalve onze eisen voor verantwoorde melkproductie ook concrete doelen vastgelegd. Via Milkmaster gaan we de maatschappelijke discussie aan en nemen we de verantwoordelijkheid voor ons handelen.
“Het Milkmaster-programma loont dubbel voor ons: Aan de ene kant is het van groot belang dat onze dieren optimaal verzorgd worden en we rekening houden met het milieu, aan de andere kant ontvangen we via het bonusprogramma een toeslag op de melkprijs en die hebben we hard nodig.”
Jan Christian Nissen, Achtrup, regio Nordfriesland
Bezoek de Milkmaster Farm.
In 2015 heeft DMK twee Milkmaster Farms opgezet met het doel de interne als externe dialoog te stimuleren. De bedrijven laten zien wat de melkproducenten van DMK iedere dag weer presteren en hoe het Milkmaster-programma in de praktijk functioneert.
Beide Milkmaster Farms beschikken over professionele vergaderruimtes en kunnen bezocht worden door klanten, veeartsen, voederspecialisten, NGO’s, de media en werknemers van DMK.
De bouwstenen van het Milkmaster-programma.
Milkmaster bestaat uit 5 elementen om verantwoorde melkproductie over de hele linie te bevorderen:
De Milkmaster-gedragscode
De Milkmaster-gedragscode bevat algemene en specifieke normen, voorschriften en doelstellingen, waar al onze melkveehouders zich aan dienen te houden. Daarmee heeft de Gedragscode een belangrijke rol bij de verantwoorde productie van melk. De Gedragscode heeft niet alleen betrekking op de dagelijkse praktijk, maar ook op alle beslissingen die relevant zijn voor de toekomst. De samenleving krijgt zo antwoord op haar vragen en de melkveehouders hebben een vast kader waarop ze zich kunnen richten.
De uit 14 hoofdstukken bestaande Gedragscode bevat alle aspecten rond een verantwoorde melkveehouderij – vanaf de geboorte van het kalf tot aan de productie van kwaliteitsmelk, inclusief het verbouwen van voedergewassen op het eigen bedrijf en het voederen van de melkkoeien. Daarnaast bevat de code aanbevelingen over hoe koeien het beste gehouden kunnen worden, het verwijderen van de horens, biodiversiteit, de gezondheid van uiers, milieubescherming en kwaliteitsbewaking.
Het Milkmaster-rapport
Het Milkmaster-rapport is consequent uit de Gedragscode af te leiden. Het doel is om een de verantwoorde melkproductie meetbaar en controleerbaar te maken. Het rapport vormt een transparante en duidelijke weergave van alle bedrijven. De bedrijven zelf ontvangen regelmatig een individueel bedrijfs- en voortgangsrapport inclusief benchmark om de resultaten met andere bedrijven te vergelijken. Deze gegevens vormen op hun beurt weer de basis voor het opstellen van individuele verbeterpunten.
Kort samengevat gaat het om een uitgebreide vragenlijst voor elk bedrijf. Alle onderdelen (hoofdstukken) van de gedragscode passeren de revue en worden gestaafd met 148 statistieken en een vooraf gedefinieerde procentuele schaalverdeling. In 2017 namen bijna 5.800 melkproducenten deel aan de Milkmaster-zelfevaluatie. Dit komt overeen met ca. 83 procent van alle producenten die samen 96% van de totale melkhoeveelheid vertegenwoordigen. Vorig jaar deed 77% van de melkproducenten mee en samen vertegenwoordigden ze 94% van de totale melkhoeveelheid.
Bevestiging
Op basis van de zelfevaluatie ontvangen de melkproducenten samen met de resultaten van de evaluatie elk jaar een uitvoerige analyse van de eigen prestatie in relatie tot andere melkproducenten. Eens in de twee jaar wordt elke melkproducent onderworpen aan een vooraf aangekondigde audit die wordt uitgevoerd door een externe, onafhankelijke en geaccrediteerde certificeringsinstelling. Om de administratieve lasten voor de melkveehouders zo klein mogelijk te houden is de audit gekoppeld aan de kwaliteitsbeoordeling van QM-Milch. De externe beoordelaars controleren de gegevens die op basis van de zelfevaluatie zijn opgenomen in het Milkmaster-rapport. Er wordt derhalve gekeken of de bedrijven zich houden aan de voorschriften die in de Milkmaster-gedragscode zijn opgenomen.
Vóór 2018 zijn alle betrokken melkproducenten bij toerbeurt doorgelicht. Tussen 2016 en 2018 zijn er circa 6.800 audits uitgevoerd.
Advies
Een van de belangrijkste punten van het Milkmaster-programma is dat onze bedrijven zich voortdurend blijven verbeteren. Het onderwerp Advies biedt ondersteuning op alle gebieden van Milkmaster. Het advies bevat voor elk bedrijf op maat gesneden verbetervoorstellen.
De DMK-adviseur beantwoordt alle vragen over de kwaliteit en de hygiëne van de melk. Voor specifiek advies op het gebied van bijvoorbeeld gezonde uiers en klauwen, het bouwen van stallen, milieubescherming en het efficiënt gebruik van grondstoffen bouwen we momenteel aan een netwerk van experts als veeartsen, consultants en wetenschappers. Naast het persoonlijke advies, bestaan er vakinhoudelijke forums en worden online-cursussen gegeven, waar de melkveehouders zich kunnen informeren.
Bonus
Door middel van een bonussysteem met financiële prikkels stimuleert Milkmaster het werk van de melkproducenten en dan met name op het gebied van dierenwelzijn, het comfort van de koeien, het verbouwen van voedergewassen, de voedering en de kwaliteit van de melk. Onder het comfort voor onze koeien valt bijvoorbeeld een loopstal met speciaal gedeelte voor zieke dieren en dieren die gaan kalveren. Voor dierenwelzijn is het aantal boxen van belang en de uitstraling van de koeien. Het gebruik van gecertificeerde soja scoort punten voor voedergewassen. De bonus is bedoeld als beloning voor alle bedrijven die voldoen aan bepaalde voorschriften rond de verantwoorde melkproductie. Tegelijkertijd vormt de bonus een aansporing voor alle bedrijven om zich te blijven ontwikkelen en de doelen te behalen die we samen hebben vastgelegd in de Milkmaster-gedragscode.In het eerste jaar keerde DMK tussen 1 januari en 30 september een Milkmaster-bonus uit ter hoogte van 26,5 miljoen euro. Dat is gemiddeld gezien bijna 0,6 cent per kilo melk. In 2016 bedroeg de Milkmaster-bonus in totaal 42,6 miljoen euro en in 2017 42,7 miljoen euro.
“Dit bedrijf is al 3 generaties in de familie. Alleen door duurzaam boeren kunnen we zorgen dat het bedrijf toekomst heeft en door de volgende generaties kan worden voortgezet. En daarbij worden we ondersteund via het Milkmaster-programma.”
“Bij het Milkmaster-programma gaat het duidelijk om duurzaamheid en dat helpt me ons landbouwbedrijf steeds verder te verbeteren op dit gebied. We hebben in de loop der jaren dus ook een steeds hogere bonus ontvangen.”
“Ik vind verantwoorde melkproductie heel belangrijk en ik wil graag zien hoe we het doen ten opzichte van onze collega's. De afgelopen 4 jaar is het ons gelukt beter te worden. Met het Milkmaster-programma gaan we door op de weg naar een duurzamere toekomst.”