Wat drijft de jongeren vaaan vandaag?

“Op banenbeurzen zien wij als DMK altijd heel goed waar jongeren van nu zo druk mee zijn. Als ze naar onze stand komen, is dat meestal niet zonder vooroordelen. Ze vinden de melkveehouderij ouderwets, menen dat elke boerderij aan intensieve veehouderij doet en dat de branche allesbehalve toekomstgericht is. Aan de andere kant hebben ze het romantische beeld van boeren die bij zonsopgang met tractoren over de velden rijden, symbool voor een ideale wereld. 

Tijdens een gesprek zijn ze vaak verbaasd over hoezeer ze het mis hebben. Ze hebben geen idee dat een moderne zuivelcoöperatie in al haar bedrijfsonderdelen inspeelt op actuele ontwikkelingen. We richten ons heel sterk op trends: vegan voeding, productdiversiteit, merkextensies. Ze weten vaak niet dat DMK internationaal werkt en dat de processen van boerderij tot fabriek hightech zijn en grotendeels digitaal verlopen. Dat er een heel scala aan banen is, van melkveehouder tot zuiveltechnoloog en productontwikkelaar, en dat de melk van DMK-boeren ook in de geraspte kaas op hun favoriete pizza zit. 

Elke jongere heeft andere drijfveren – en de jongeren van vandaag zijn niet beter of slechter dan die van gisteren. Ze leven gewoon in andere werelden. Tegenwoordig zijn zelfs introverte mensen te zien op Instagram en TikTok; ze zijn actief op sociale media en hebben geleerd om snel te reageren. En ze hebben een meer omvattende innerlijk kompas: ze willen duurzamer leven, bewust met zichzelf omgaan. Ze hebben een duidelijk standpunt over politieke kwesties, iets wat hun ouders niet hadden in zo’n zelfverzekerde vorm. Toch worden ze, net als de jongeren 30 jaar geleden, gekenmerkt door onzekerheden, angsten en vragen. Hun persoonlijkheid is nog niet volledig ontwikkeld en ze zijn zoekende. Het gevoel er niet bij te horen, verstoten te worden uit een gemeenschap, hangt nauw samen met de gevoeligheid voor kritiek in deze levensfase. 

Onze generatie groeide op met het idee dat je in de rij moest staan. Je was een van de vele “sollicitanten”, bedrijven vochten niet om je. De cijfers moesten kloppen, de hiërarchische toon moest worden verdragen en nederigheid voor de baas moest zichtbaar zijn. Vandaag de dag is er een tekort aan geschoolde arbeidskrachten en “solliciteren” bedrijven bij stagiairs. De leidinggevende van vandaag is een coach, geen baas. Mentorprogramma’s worden gebruikt om individuen te ondersteunen. De arbeidskracht moet blijven, en het liefst met plezier. Daardoor zijn jongeren misschien vrijer, maar ze moeten tegenwoordig veel actiever, sneller en meer aanwezig zijn dan ooit tevoren, omdat van hen wordt verwacht dat ze meebeslissen, en ontwikkelingen en innovaties aanwakkeren en bespoedigen. Hun verantwoordelijkheid is van begin af aan groter, wat ze echter voor het grootste deel als een uitdaging en stimulans beschouwen. 

Als bedrijf moeten wij hierop reageren. Sollicitanten die op het eerste gezicht niet geschikt zijn, omdat ze voor wiskunde een drie hebben, hoeven niet per se ongeschikt te zijn voor een baan met wetenschappelijke eisen. Persoonlijkheid is tegenwoordig enorm belangrijk. Opleiders moeten nog beter leren luisteren naar sollicitanten. Wie is de persoon die voor me staat, welke hobby’s, interesses of vaardigheden heeft deze persoon, die niet op het cv staan? Dan kom je al snel in de privésfeer terecht: Hoe beoordeel je jezelf? Wat zou je broer over je zeggen? Uit de antwoorden kunnen we opmaken dat de persoon met zichzelf bezig is. Deze wil meer. Deze wil leren. Wetenschappelijke manco’s zullen door de persoon zelf worden gecompenseerd als deze de nieuwe taak zinvol vindt. Dit is allemaal terug te zien in gesprekken. Daarna kijken we samen waar de sollicitant goed inzetbaar is. 

En hoe behouden we deze jongeren? Door in te spelen op hun behoefte aan gemeenschap, een sociale context, culturele openheid, diversiteit, zelfontplooiing, flexibele werktijden. Dit zijn slechts een paar trefwoorden. Jongeren – en alle andere arbeidskrachten trouwens – willen tijdens hun loopbaan worden begeleid door iemand die op gelijke voet met hen staat. Dus geen instructies van bovenaf. Een coach, in plaats van een baas.”